nhanhoancau1
07-14-2023, 01:28 PM
Trong những năm gần đây, số người mắc các bệnh về gan, đặc biệt là xơ gan ngày càng gia tăng nhanh chóng tại Việt Nam. Điều này có liên quan chặt chẽ đến các vấn đề xã hội nhức nhối như nghiện rượu, thực phẩm bẩn và lạm dụng ma túy.
Xơ gan có thể gây ra những tổn thương gan không hồi phục, làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư gan, đe dọa tính mạng người bệnh. Chẩn đoán và điều trị sớm là chìa khóa để hạn chế các tổn thương này và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Phòng khám đa khoa Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm)
Xơ gan là gì?
Xơ gan là giai đoạn tiến triển của quá trình xơ hóa gan (sẹo) do một số yếu tố gây ra, bao gồm viêm gan siêu vi và chứng nghiện rượu mãn tính. Sau mỗi lần bị thương, gan sẽ cố gắng tự sửa chữa. Quá trình phục hồi này hình thành mô sẹo và vết thương càng kéo dài thì mô sẹo càng hình thành nhiều.
Xơ hóa can thiệp vào chức năng bình thường của gan. Mô sẹo chặn lưu lượng máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý chất dinh dưỡng, hormone, thuốc và chất độc của gan. Nó cũng làm giảm quá trình sản xuất protein và các chất khác do gan sản xuất. Xơ gan giai đoạn cuối có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Xơ gan là gì?
Xơ gan là giai đoạn tiến triển của quá trình xơ hóa gan (sẹo) do một số yếu tố gây ra, bao gồm viêm gan siêu vi và chứng nghiện rượu mãn tính. Sau mỗi lần bị thương, gan sẽ cố gắng tự sửa chữa. Quá trình phục hồi này hình thành mô sẹo và vết thương càng kéo dài thì mô sẹo càng hình thành nhiều.
Xơ hóa can thiệp vào chức năng bình thường của gan. Mô sẹo chặn lưu lượng máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý chất dinh dưỡng, hormone, thuốc và chất độc của gan. Nó cũng làm giảm quá trình sản xuất protein và các chất khác do gan sản xuất. Xơ gan giai đoạn cuối có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Phân loại xơ gan
Xơ gan được chia thành xơ gan còn bù và xơ gan mất bù dựa trên các đặc điểm lâm sàng, xét nghiệm và hình ảnh học.
1. Xơ gan còn bù
Xơ gan còn bù là bệnh trong đó gan bị tổn thương nhưng vẫn đảm nhận được chức năng sống. Xơ gan còn bù được coi là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, kéo dài nhiều năm và thường không có triệu chứng. Nếu có triệu chứng thì cũng rất yếu và dễ nhầm với các bệnh khác như mệt mỏi, chán ăn, sút cân, đau hạ sườn phải…
Theo thời gian, tổn thương gan có thể trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến nhiều biến chứng. Vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị loại bỏ nguyên nhân gây xơ gan là rất quan trọng để làm chậm tiến triển của bệnh và phục hồi chức năng gan.
2. Xơ gan mất bù
Xơ gan mất bù (thường xuất hiện cổ trướng, được gọi là xơ gan cổ trướng) là tổn thương gan trên diện rộng, chủ yếu là xơ hóa, không còn khả năng thực hiện các chức năng của gan. Xơ gan mất bù là giai đoạn muộn của xơ gan biểu hiện rõ rệt hơn so với xơ gan còn bù. Ở giai đoạn này, người bệnh cũng dễ mắc phải các biến chứng nguy hiểm, trong đó có ung thư gan.
Với xơ gan còn bù, việc điều trị tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng và biến chứng trước khi chúng trở nên nghiêm trọng hơn.
Nguyên nhân gây xơ gan
Bất cứ thứ gì làm tổn thương gan đều có thể gây xơ gan. Trong đó, hai nguyên nhân phổ biến nhất là viêm gan siêu vi và nghiện rượu mãn tính.
1. Viêm gan siêu vi
Viêm gan virus mạn tính hiện chiếm tỷ lệ cao nhất trong các nguyên nhân gây xơ gan ở Việt Nam. Đặc biệt, viêm gan B, C có thể tiến triển thành xơ gan, ung thư gan. Hiện Việt Nam có tỷ lệ lây nhiễm viêm gan B và C rất cao, với khoảng 10 triệu ca viêm gan B và 1 triệu ca viêm gan C.
2. Xơ gan do rượu
Nghiện rượu là một trong những nguyên nhân chính gây xơ gan. Rượu là nguyên nhân phổ biến nhất của xơ gan được phát hiện trước đây do văn hóa uống rượu phổ biến ở Việt Nam. Khi vào cơ thể, rượu sẽ dần dần phá hủy các tế bào gan. Ban đầu, rượu làm gan nhiễm mỡ, sau đó là viêm gan mãn tính, cuối cùng là xơ gan.
3. Các nguyên nhân gây xơ gan khác
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu: Một loại viêm gan liên quan đến thừa cân, béo phì, bệnh gan nhiễm mỡ và tiểu đường loại 2.
Viêm gan tự miễn: Hệ thống miễn dịch của cơ thể chống lại các mô gan khỏe mạnh, gây tổn thương gan
Lạm dụng thuốc, cả kê đơn và không kê đơn (acetaminophen, kháng sinh và một số thuốc chống trầm cảm), có thể dẫn đến xơ gan.
Xơ gan do ký sinh trùng: Amip, ký sinh trùng sốt rét, sán lá gan là những loại ký sinh trùng phổ biến nhất gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến xơ gan.
Một số bệnh di truyền: bệnh Wilson, thiếu alpha-1 antitrypsin, bệnh thừa sắt, hội chứng Alagille, bệnh dự trữ glycogen… có thể dẫn đến xơ gan.
Xơ gan do các bệnh lý làm tổn thương hoặc tắc nghẽn đường mật trong gan: viêm đường mật, tắc ống dẫn mật, ung thư đường mật…
Xơ gan do ứ đọng máu lâu ngày: suy tim, viêm tắc tĩnh mạch gan
Những triệu chứng của bệnh xơ gan
Các triệu chứng xơ gan phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh. Ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể không có triệu chứng gì, hoặc nếu có thì cũng mơ hồ, dễ nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh khác. Các dấu hiệu sớm của bệnh xơ gan bao gồm:
Mệt mỏi, thiếu năng lượng
Chán ăn, ăn không ngon
Buồn nôn
Sốt nhẹ
Giảm cân ngoài ý muốn
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng xơ gan nặng hơn sẽ phát triển, bao gồm:
Vàng da, vàng mắt
Da ngứa, da rám nắng
Dễ bị bầm tím và chảy máu
Lòng bàn tay đỏ rực (bàn tay hồng)
Trên da xuất hiện nhiều nốt giãn mạch màu đỏ hay còn gọi là nốt hình sao
Sưng (phù) chân, bàn chân và mắt cá chân
Cổ trướng hay còn gọi là báng bụng (dịch trong ổ bụng)
Nước tiểu đậm
Màu phân có thể nhạt
Nhầm lẫn, mất trí nhớ, thay đổi tính cách
Máu trong phân hoặc nôn mửa
Suy giảm ham muốn, biểu hiện bằng mãn kinh sớm (ở nữ) hoặc ngực to (ở nam), tinh hoàn teo lại.
Tags: Phòng khám Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm), Đa khoa Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm)
Xơ gan có thể gây ra những tổn thương gan không hồi phục, làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư gan, đe dọa tính mạng người bệnh. Chẩn đoán và điều trị sớm là chìa khóa để hạn chế các tổn thương này và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Phòng khám đa khoa Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm)
Xơ gan là gì?
Xơ gan là giai đoạn tiến triển của quá trình xơ hóa gan (sẹo) do một số yếu tố gây ra, bao gồm viêm gan siêu vi và chứng nghiện rượu mãn tính. Sau mỗi lần bị thương, gan sẽ cố gắng tự sửa chữa. Quá trình phục hồi này hình thành mô sẹo và vết thương càng kéo dài thì mô sẹo càng hình thành nhiều.
Xơ hóa can thiệp vào chức năng bình thường của gan. Mô sẹo chặn lưu lượng máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý chất dinh dưỡng, hormone, thuốc và chất độc của gan. Nó cũng làm giảm quá trình sản xuất protein và các chất khác do gan sản xuất. Xơ gan giai đoạn cuối có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Xơ gan là gì?
Xơ gan là giai đoạn tiến triển của quá trình xơ hóa gan (sẹo) do một số yếu tố gây ra, bao gồm viêm gan siêu vi và chứng nghiện rượu mãn tính. Sau mỗi lần bị thương, gan sẽ cố gắng tự sửa chữa. Quá trình phục hồi này hình thành mô sẹo và vết thương càng kéo dài thì mô sẹo càng hình thành nhiều.
Xơ hóa can thiệp vào chức năng bình thường của gan. Mô sẹo chặn lưu lượng máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý chất dinh dưỡng, hormone, thuốc và chất độc của gan. Nó cũng làm giảm quá trình sản xuất protein và các chất khác do gan sản xuất. Xơ gan giai đoạn cuối có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Phân loại xơ gan
Xơ gan được chia thành xơ gan còn bù và xơ gan mất bù dựa trên các đặc điểm lâm sàng, xét nghiệm và hình ảnh học.
1. Xơ gan còn bù
Xơ gan còn bù là bệnh trong đó gan bị tổn thương nhưng vẫn đảm nhận được chức năng sống. Xơ gan còn bù được coi là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, kéo dài nhiều năm và thường không có triệu chứng. Nếu có triệu chứng thì cũng rất yếu và dễ nhầm với các bệnh khác như mệt mỏi, chán ăn, sút cân, đau hạ sườn phải…
Theo thời gian, tổn thương gan có thể trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến nhiều biến chứng. Vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị loại bỏ nguyên nhân gây xơ gan là rất quan trọng để làm chậm tiến triển của bệnh và phục hồi chức năng gan.
2. Xơ gan mất bù
Xơ gan mất bù (thường xuất hiện cổ trướng, được gọi là xơ gan cổ trướng) là tổn thương gan trên diện rộng, chủ yếu là xơ hóa, không còn khả năng thực hiện các chức năng của gan. Xơ gan mất bù là giai đoạn muộn của xơ gan biểu hiện rõ rệt hơn so với xơ gan còn bù. Ở giai đoạn này, người bệnh cũng dễ mắc phải các biến chứng nguy hiểm, trong đó có ung thư gan.
Với xơ gan còn bù, việc điều trị tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng và biến chứng trước khi chúng trở nên nghiêm trọng hơn.
Nguyên nhân gây xơ gan
Bất cứ thứ gì làm tổn thương gan đều có thể gây xơ gan. Trong đó, hai nguyên nhân phổ biến nhất là viêm gan siêu vi và nghiện rượu mãn tính.
1. Viêm gan siêu vi
Viêm gan virus mạn tính hiện chiếm tỷ lệ cao nhất trong các nguyên nhân gây xơ gan ở Việt Nam. Đặc biệt, viêm gan B, C có thể tiến triển thành xơ gan, ung thư gan. Hiện Việt Nam có tỷ lệ lây nhiễm viêm gan B và C rất cao, với khoảng 10 triệu ca viêm gan B và 1 triệu ca viêm gan C.
2. Xơ gan do rượu
Nghiện rượu là một trong những nguyên nhân chính gây xơ gan. Rượu là nguyên nhân phổ biến nhất của xơ gan được phát hiện trước đây do văn hóa uống rượu phổ biến ở Việt Nam. Khi vào cơ thể, rượu sẽ dần dần phá hủy các tế bào gan. Ban đầu, rượu làm gan nhiễm mỡ, sau đó là viêm gan mãn tính, cuối cùng là xơ gan.
3. Các nguyên nhân gây xơ gan khác
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu: Một loại viêm gan liên quan đến thừa cân, béo phì, bệnh gan nhiễm mỡ và tiểu đường loại 2.
Viêm gan tự miễn: Hệ thống miễn dịch của cơ thể chống lại các mô gan khỏe mạnh, gây tổn thương gan
Lạm dụng thuốc, cả kê đơn và không kê đơn (acetaminophen, kháng sinh và một số thuốc chống trầm cảm), có thể dẫn đến xơ gan.
Xơ gan do ký sinh trùng: Amip, ký sinh trùng sốt rét, sán lá gan là những loại ký sinh trùng phổ biến nhất gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến xơ gan.
Một số bệnh di truyền: bệnh Wilson, thiếu alpha-1 antitrypsin, bệnh thừa sắt, hội chứng Alagille, bệnh dự trữ glycogen… có thể dẫn đến xơ gan.
Xơ gan do các bệnh lý làm tổn thương hoặc tắc nghẽn đường mật trong gan: viêm đường mật, tắc ống dẫn mật, ung thư đường mật…
Xơ gan do ứ đọng máu lâu ngày: suy tim, viêm tắc tĩnh mạch gan
Những triệu chứng của bệnh xơ gan
Các triệu chứng xơ gan phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh. Ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể không có triệu chứng gì, hoặc nếu có thì cũng mơ hồ, dễ nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh khác. Các dấu hiệu sớm của bệnh xơ gan bao gồm:
Mệt mỏi, thiếu năng lượng
Chán ăn, ăn không ngon
Buồn nôn
Sốt nhẹ
Giảm cân ngoài ý muốn
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng xơ gan nặng hơn sẽ phát triển, bao gồm:
Vàng da, vàng mắt
Da ngứa, da rám nắng
Dễ bị bầm tím và chảy máu
Lòng bàn tay đỏ rực (bàn tay hồng)
Trên da xuất hiện nhiều nốt giãn mạch màu đỏ hay còn gọi là nốt hình sao
Sưng (phù) chân, bàn chân và mắt cá chân
Cổ trướng hay còn gọi là báng bụng (dịch trong ổ bụng)
Nước tiểu đậm
Màu phân có thể nhạt
Nhầm lẫn, mất trí nhớ, thay đổi tính cách
Máu trong phân hoặc nôn mửa
Suy giảm ham muốn, biểu hiện bằng mãn kinh sớm (ở nữ) hoặc ngực to (ở nam), tinh hoàn teo lại.
Tags: Phòng khám Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm), Đa khoa Hoàn Cầu (https://suckhoedoisong.vn/da-khoa-hoan-cau-dia-chi-kham-benh-uy-tin-gia-tot-169220909150009618.htm)