duydiem6868
08-29-2015, 11:10 AM
Hầu hết các bộ dàn loa truyền thống đều có bộ phân tần (crossover) để đảm bảo các củ loa chỉ hoạt động trong khoảng mức cường độ âm phù hợp mà chúng được thiết kế. Bộ tách nguồn âm có chức năng chia đúng mức lớn âm thanh cho mỗi củ loa theo mong ước cấu tạo của củ loa đó.
Nắm bắt rõ được cách thực hoạt động thực hiện của Crossover sẽ giúp đỡ bạn nâng cao giá trị đẳng cấp âm thanh đáng kể.
Nếu bộ dàn của bạn đã có tách nguồn âm chủ động hoặc tách nguồn âm bị động tích hợp rồi thì đôi khi bạn chẳng để ý đến nó làm gì. mặc dù thế, việc tìm kiếm phương thức làm việc của crossover cũng có nhiều điều rất lý thú, nó giúp chúng ta nâng cao hiệu năng của bộ phận, cùng lúc đó tránh được nhiều những hỏng hóc không đáng có cho bộ dàn. bên dưới là một số điều bạn nên biết về crossover khi dùng chúng trong bộ dàn:
Nguyên tắc phân tách kênh
Ngoại trừ nhà chế tạo loa Bose, rất nhiều dàn loa lúc này dùng các củ loa không đồng nhất về kích thước, dải tần thiết kế nhằm tái tạo đầy đủ các dải âm tần. ví dụ: bộ dàn âm thanh trình diễn (PA: Public Address) dễ hiểu có thể gồm một củ bass/mid 12-inch hay 15-inch & đi kèm một củ treble kiểu kèn.
các dàn âm thanh cỡ lớn hoặc bộ dàn có thùng loa sub tách biệt có thể chia thành nhiều dải tần, trong đó các loa bass có thể đảm nhiệm dải tần từ 120Hz trở xuống. Điều này giúp cho các củ loa thực hiện đúng với phạm vi dải tần cấu tạo. Trong toàn bộ dải âm tần thì nguồn năng lượng sóng âm mức cường độ âm thấp (bass) lớn hơn đang quan tâm so với nguồn âm tần số cao. ví dụ với một amply jarguar 203e (http://vietmoiaudio.com/san-pham/amply-jarguar-pa-203e) sub 1000W thì loa mid chỉ cần khoảng 200-300W & loa treble 50-100W.
Mạch tách sóng là một món hàng trong bộ phận âm thanh, với mục tiêu chuyển tải đúng dải tần mong muốn tới củ loa hợp lý. Có hai loại mạch tách nguồn âm: chủ động & thụ động. tách sóng thụ động được lắp giữa loa & ampli, nghĩa là nó có nhiệm vụ chuyển tải toàn bộ nguồn năng lượng điện do ampli cung cấp cho các loa. Trong hệ thống loa hai đường tiếng, dải tần được chia thành 2 thành phần: bộ phận mức cường độ âm cao sẽ đi vào củ loa treble, thứ mức lớn âm thanh thấp đi vào củ loa mid/bass. Với hệ thống 3 đường tiếng, bộ dàn cũng có 4 củ loa bass và treble như hệ thống 8 đường tiếng nhưng sẽ có thêm một củ loa phụ trách riêng cho thứ mid và lúc này, bộ tách sóng sẽ chia tín hiệu ra thành 3 dải tần tách biệt khác nhau.
tách sóng không chỉ cải thiện chất lượng âm thanh của bộ giàn, nó còn có tác dụng bảo vệ củ loa treble khỏi các mức cường độ âm thấp đi vào. Các củ loa mid và bass hầu như không bị hỏng hóc do tác động của nguồn âm âm thanh tần số cao, mặc dù thế chất lượng tạo dựng lại âm thanh tổng thể thì bị tác động rõ rệt vì lúc này củ loa hoạt động với dải âm tần không đúng với cấu tạo-chế tạo ban đầu.
tách sóng thụ động (được thích hợp sẵn trong các kiểu loa)
Bộ tách sóng crossover là một tổ hợp các mạch lọc nguồn âm điện thụ động. Trước hết ta quan niệm một bộ phân tần đơn giản nhất gồm các tụ điện, điện trở & cuộn các cuộn cảm.
Mạch tách sóng crossover thường được kết hợp sẵn trong các kiểu loa thùng thời điểm này
Bộ tách sóng thụ động thường lắp bên trong các thùng loa, do đó tất cả nhiều những gì người ta phải thực hiện là chọn lựa một ampli thích hợp về công suất, trở kháng… để phối ghép với loa sao cho hợp lý. Với một dàn loa 3 đường tiếng, củ loa bass sẽ nhận nguồn âm điện từ mạch lọc mức lớn âm thanh thấp (low-pass filter: chỉ cho các mức cường độ âm thấp hơn điểm cắt đi qua), trong khi đó củ loa treble sẽ nhận các dữ liệu có mức cường độ âm cao high-pass filter. mạch lọc phải được thiết kế cẩn thận, cơ bản xác để đạt được sự chuyển giao trơn tru giữa hai loại nguồn âm trên tại điểm cắt tần. Dải tần làm việc của củ loa trung thì lại nằm ở khoảng giữa cho nên củ loa này đòi hỏi phải có cả hai mạch lọc ở trên để chắc chắn dữ liệu nhận được là ở dải trung. Kiểu kết hợp giữa low-pass filter & high-pass filter thường hay gọi là band-pass filter. Về lý thuyết, hiện chưa có mạch lọc nào có thể cắt tần tốt đẹp theo chiều thẳng đứng, trong khi đó các củ loa khác nhau lại làm việc chồng lấn ở một số vùng dải tần tiếp giáp, cho nên đòi hỏi cao nhất của bộ tách nguồn âm là chuyển giao trơn tru các dải tần cho từng củ loa phù hợp.
Các dạng tách nguồn âm thụ động kể trên nhìn chung rất tiện dụng vì người dùng không phải can thiệp vào chúng, đáng tin cậy, & trong phần lớn các trường hợp chúng có giá thành khá thích hợp, ít nhất là cho các bộ dàn có công suất nhỏ hay trung bình. Tuy vậy, khi thực hiện ở công suất lớn, các thành phần của bộ tách sóng thụ động trở nên rất cồng kềnh & đắt tiền do chúng phải tải dòng điện thế lớn hơn. Ngoài ra, bản chất của bộ tách sóng thụ động thực hiện chúng tiêu phí năng lượng hữu ích. Một thứ sức mạnh của amply luôn bị hấp thụ bởi mạch tách nguồn âm thụ động thay vì được chuyển toàn bộ đến loa, do vậy, ta cần phải có amply sức mạnh lớn hơn. Ngoài ra, trừ trường hợp các củ loa trong bộ dàn nhiều đường tiếng của chúng ta có cùng độ nhạy (điều này hiếm khi đạt được), còn không thì củ loa có độ nhạy cao hơn luôn cần mức tín hiệu nhỏ hơn. Do vậy, để các củ loa khi kết hợp lại có thể tạo dựng lại phẳng được toàn bộ dải tần, nhà thiết kế phải bỏ bớt một cách có chủ ý một thứ công suất của amply bằng cách lắp thêm linh kiện trở kháng để hoàn thành suy hao bớt mức dữ liệu đến củ loa có độ nhạy cao.
Độ dốc tách sóng
Bộ tách nguồn âm thụ động không thể đạt được độ dốc đang quan tâm tại điểm phân chia tần số nếu không làm tiêu phí bộ phận công suất và không sử dụng các linh kiện đắt tiền. giả sử: bộ mạch phân tần dễ hiểu chỉ gồm trở & tụ chỉ đạt được độ dốc 6dB/octave, trong khi đó, sự kết hợp giữa tụ & cuộn cảm có thể tạo được độ dốc phân tần là 12dB/octave. Để đạt được độ dốc lớn hơn, nhiều tầng lọc phải được chồng lên nhau dẫn đến sự suy giảm nhiều hơn nữa hiệu suất của nguồn sức mạnh điện. Chỉ số dB/octave càng cao, đáp ứng của mạch càng có độ dốc cao. tách sóng có độ dốc càng lớn thì các củ loa càng ít làm việc chồng lấn tại vùng mức lớn âm thanh gần mức lớn âm thanh cắt, điều mà chúng ta luôn yêu cầu. Nguyên nhân là sự chồng lấn quá lớn có thể dẫn đến vấn đề về pha do cả hai củ loa đều cố tái tạo nguồn âm khác nhau đôi chút tại cùng chồng lấn.
Nắm bắt rõ được cách thực hoạt động thực hiện của Crossover sẽ giúp đỡ bạn nâng cao giá trị đẳng cấp âm thanh đáng kể.
Nếu bộ dàn của bạn đã có tách nguồn âm chủ động hoặc tách nguồn âm bị động tích hợp rồi thì đôi khi bạn chẳng để ý đến nó làm gì. mặc dù thế, việc tìm kiếm phương thức làm việc của crossover cũng có nhiều điều rất lý thú, nó giúp chúng ta nâng cao hiệu năng của bộ phận, cùng lúc đó tránh được nhiều những hỏng hóc không đáng có cho bộ dàn. bên dưới là một số điều bạn nên biết về crossover khi dùng chúng trong bộ dàn:
Nguyên tắc phân tách kênh
Ngoại trừ nhà chế tạo loa Bose, rất nhiều dàn loa lúc này dùng các củ loa không đồng nhất về kích thước, dải tần thiết kế nhằm tái tạo đầy đủ các dải âm tần. ví dụ: bộ dàn âm thanh trình diễn (PA: Public Address) dễ hiểu có thể gồm một củ bass/mid 12-inch hay 15-inch & đi kèm một củ treble kiểu kèn.
các dàn âm thanh cỡ lớn hoặc bộ dàn có thùng loa sub tách biệt có thể chia thành nhiều dải tần, trong đó các loa bass có thể đảm nhiệm dải tần từ 120Hz trở xuống. Điều này giúp cho các củ loa thực hiện đúng với phạm vi dải tần cấu tạo. Trong toàn bộ dải âm tần thì nguồn năng lượng sóng âm mức cường độ âm thấp (bass) lớn hơn đang quan tâm so với nguồn âm tần số cao. ví dụ với một amply jarguar 203e (http://vietmoiaudio.com/san-pham/amply-jarguar-pa-203e) sub 1000W thì loa mid chỉ cần khoảng 200-300W & loa treble 50-100W.
Mạch tách sóng là một món hàng trong bộ phận âm thanh, với mục tiêu chuyển tải đúng dải tần mong muốn tới củ loa hợp lý. Có hai loại mạch tách nguồn âm: chủ động & thụ động. tách sóng thụ động được lắp giữa loa & ampli, nghĩa là nó có nhiệm vụ chuyển tải toàn bộ nguồn năng lượng điện do ampli cung cấp cho các loa. Trong hệ thống loa hai đường tiếng, dải tần được chia thành 2 thành phần: bộ phận mức cường độ âm cao sẽ đi vào củ loa treble, thứ mức lớn âm thanh thấp đi vào củ loa mid/bass. Với hệ thống 3 đường tiếng, bộ dàn cũng có 4 củ loa bass và treble như hệ thống 8 đường tiếng nhưng sẽ có thêm một củ loa phụ trách riêng cho thứ mid và lúc này, bộ tách sóng sẽ chia tín hiệu ra thành 3 dải tần tách biệt khác nhau.
tách sóng không chỉ cải thiện chất lượng âm thanh của bộ giàn, nó còn có tác dụng bảo vệ củ loa treble khỏi các mức cường độ âm thấp đi vào. Các củ loa mid và bass hầu như không bị hỏng hóc do tác động của nguồn âm âm thanh tần số cao, mặc dù thế chất lượng tạo dựng lại âm thanh tổng thể thì bị tác động rõ rệt vì lúc này củ loa hoạt động với dải âm tần không đúng với cấu tạo-chế tạo ban đầu.
tách sóng thụ động (được thích hợp sẵn trong các kiểu loa)
Bộ tách sóng crossover là một tổ hợp các mạch lọc nguồn âm điện thụ động. Trước hết ta quan niệm một bộ phân tần đơn giản nhất gồm các tụ điện, điện trở & cuộn các cuộn cảm.
Mạch tách sóng crossover thường được kết hợp sẵn trong các kiểu loa thùng thời điểm này
Bộ tách sóng thụ động thường lắp bên trong các thùng loa, do đó tất cả nhiều những gì người ta phải thực hiện là chọn lựa một ampli thích hợp về công suất, trở kháng… để phối ghép với loa sao cho hợp lý. Với một dàn loa 3 đường tiếng, củ loa bass sẽ nhận nguồn âm điện từ mạch lọc mức lớn âm thanh thấp (low-pass filter: chỉ cho các mức cường độ âm thấp hơn điểm cắt đi qua), trong khi đó củ loa treble sẽ nhận các dữ liệu có mức cường độ âm cao high-pass filter. mạch lọc phải được thiết kế cẩn thận, cơ bản xác để đạt được sự chuyển giao trơn tru giữa hai loại nguồn âm trên tại điểm cắt tần. Dải tần làm việc của củ loa trung thì lại nằm ở khoảng giữa cho nên củ loa này đòi hỏi phải có cả hai mạch lọc ở trên để chắc chắn dữ liệu nhận được là ở dải trung. Kiểu kết hợp giữa low-pass filter & high-pass filter thường hay gọi là band-pass filter. Về lý thuyết, hiện chưa có mạch lọc nào có thể cắt tần tốt đẹp theo chiều thẳng đứng, trong khi đó các củ loa khác nhau lại làm việc chồng lấn ở một số vùng dải tần tiếp giáp, cho nên đòi hỏi cao nhất của bộ tách nguồn âm là chuyển giao trơn tru các dải tần cho từng củ loa phù hợp.
Các dạng tách nguồn âm thụ động kể trên nhìn chung rất tiện dụng vì người dùng không phải can thiệp vào chúng, đáng tin cậy, & trong phần lớn các trường hợp chúng có giá thành khá thích hợp, ít nhất là cho các bộ dàn có công suất nhỏ hay trung bình. Tuy vậy, khi thực hiện ở công suất lớn, các thành phần của bộ tách sóng thụ động trở nên rất cồng kềnh & đắt tiền do chúng phải tải dòng điện thế lớn hơn. Ngoài ra, bản chất của bộ tách sóng thụ động thực hiện chúng tiêu phí năng lượng hữu ích. Một thứ sức mạnh của amply luôn bị hấp thụ bởi mạch tách nguồn âm thụ động thay vì được chuyển toàn bộ đến loa, do vậy, ta cần phải có amply sức mạnh lớn hơn. Ngoài ra, trừ trường hợp các củ loa trong bộ dàn nhiều đường tiếng của chúng ta có cùng độ nhạy (điều này hiếm khi đạt được), còn không thì củ loa có độ nhạy cao hơn luôn cần mức tín hiệu nhỏ hơn. Do vậy, để các củ loa khi kết hợp lại có thể tạo dựng lại phẳng được toàn bộ dải tần, nhà thiết kế phải bỏ bớt một cách có chủ ý một thứ công suất của amply bằng cách lắp thêm linh kiện trở kháng để hoàn thành suy hao bớt mức dữ liệu đến củ loa có độ nhạy cao.
Độ dốc tách sóng
Bộ tách nguồn âm thụ động không thể đạt được độ dốc đang quan tâm tại điểm phân chia tần số nếu không làm tiêu phí bộ phận công suất và không sử dụng các linh kiện đắt tiền. giả sử: bộ mạch phân tần dễ hiểu chỉ gồm trở & tụ chỉ đạt được độ dốc 6dB/octave, trong khi đó, sự kết hợp giữa tụ & cuộn cảm có thể tạo được độ dốc phân tần là 12dB/octave. Để đạt được độ dốc lớn hơn, nhiều tầng lọc phải được chồng lên nhau dẫn đến sự suy giảm nhiều hơn nữa hiệu suất của nguồn sức mạnh điện. Chỉ số dB/octave càng cao, đáp ứng của mạch càng có độ dốc cao. tách sóng có độ dốc càng lớn thì các củ loa càng ít làm việc chồng lấn tại vùng mức lớn âm thanh gần mức lớn âm thanh cắt, điều mà chúng ta luôn yêu cầu. Nguyên nhân là sự chồng lấn quá lớn có thể dẫn đến vấn đề về pha do cả hai củ loa đều cố tái tạo nguồn âm khác nhau đôi chút tại cùng chồng lấn.